હાલના બજેટમાં સરકારે 12 લાખ રૂપિયા સુધીની income tax free જાહેર કરી છે, જેનાથી ઘણા લોકો ખુશ થયા, પણ સાથે જ કેટલાક સવાલો પણ ઉભા થયા છે.
Table of Contents
મુખ્ય સવાલ:
- જો 12 લાખ સુધી ટેક્સ ફ્રી છે, તો 10% અને 15% ટેક્સ સ્લેબ શા માટે?
- જો કોઈની આવક 13 લાખ રૂપિયા હોય, તો તે કેટલો ટેક્સ ચૂકવશે?
- 12 લાખથી 1 રૂપિયા વધુ કમાતા લોકોને શું ફક્ત વધારાના 1 રૂપિયા પર ટેક્સ ભરવો પડશે?
- જૂના અને નવા ટેક્સ સ્લેબમાં શું તફાવત છે?
- નોકરી કરતા લોકોને અને બિઝનેસમેનને શો ફાયદો થશે?
આ બધા સવાલોના જવાબ સરળ ભાષામાં સમજીએ.
ટેક્સની ગણતરી કેવી રીતે થાય?
તમારી વાર્ષિક આવક પ્રમાણે income tax અલગ-અલગ હિસ્સાઓમાં વહેંચાય છે. આવકવેરા (Income Tax) ની નીતિ મુજબ, ન્યૂનતમ આવકવાળી વ્યક્તિઓ માટે ટેક્સ ઓછો અને વધુ આવકવાળાઓ માટે વધુ હોય છે. એટલે કે, તમારા તમામ પૈસાને એક જ દરે ટેક્સ લાગતો નથી, પણ દર પાયાને અલગ-અલગ દરે ટેક્સ લાગે છે.
હવે, માની લો કે તમારું વાર્ષિક પગાર 13 લાખ રૂપિયા છે, તો તે નીચે પ્રમાણે વહેંચાશે:
- ₹0 – ₹4,00,000 (કોઈ ટેક્સ નહીં)
- ₹4,00,001 – ₹8,00,000 (5% ટેક્સ) → ₹20,000
- ₹8,00,001 – ₹12,00,000 (10% ટેક્સ) → ₹40,000
- ₹12,00,001 – ₹13,00,000 (15% ટેક્સ) → ₹15,000
કુલ ટેક્સ = ₹75,000
10% અને 15% ટેક્સ સ્લેબ શા માટે છે?
સવાલ થાય કે જો 12 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક ટેક્સ-ફ્રી છે, તો 10% અને 15% ટેક્સ સ્લેબ શા માટે છે?
- તેનો મૂળ કારણ એ છે કે આવક વધવા પર ટેક્સ ધીમે-ધીમે વધે, અને લોકોને એકદમ ભારે ટેક્સ ન ભરવો પડે.
- જો કોઈ વ્યક્તિ 12 લાખ રૂપિયા કમાય છે, તો તેને કોઈ ટેક્સ નહીં, પણ 12.01 લાખ કે તેથી વધુ કમાવનારાઓ માટે, માત્ર વધારાના પૈસાની ઉપર જ ટેક્સ લાગશે.
ઉદાહરણ તરીકે, 14 લાખ રૂપિયા આવક હોય તો:
- ₹12 લાખ સુધી – 0% ટેક્સ
- ₹12 – ₹13 લાખ માટે 15% ટેક્સ → ₹15,000
- ₹13 – ₹14 લાખ માટે 15% ટેક્સ → ₹15,000
કુલ ટેક્સ = ₹90,000
16 લાખ રૂપિયા કમાતા વ્યક્તિ માટે:
- ₹12 લાખ સુધી – 0% ટેક્સ
- ₹12 – ₹13 લાખ માટે 15% ટેક્સ → ₹15,000
- ₹13 – ₹14 લાખ માટે 15% ટેક્સ → ₹15,000
- ₹14 – ₹15 લાખ માટે 15% ટેક્સ → ₹15,000
- ₹15 – ₹16 લાખ માટે 15% ટેક્સ → ₹15,000
કુલ ટેક્સ = ₹1,20,000
જૂના અને નવા ટેક્સ સ્લેબમાં શું તફાવત છે?
પહેલાં, 16 લાખ રૂપિયા આવક પર ₹1,70,000 ટેક્સ ભરવો પડતો, હવે 1,20,000 રૂપિયા જ ટેક્સ લાગશે.
અર્થાત, નવા ટેક્સ સ્ટ્રક્ચરમાં ₹50,000 બચત થશે!
નોકરી કરતા લોકોને કેવો ફાયદો મળશે?
જો તમે સેલરીડ પર્સન છો, તો તમને 75,000 રૂપિયાના “Standard Deduction” નો ફાયદો મળશે.
આનો અર્થ એ કે, જો તમારું પગાર ₹12,75,000 છે, તો 75,000 કપાત બાદ, તમારું ટેક્સેબલ પગાર ₹12,00,000 થઈ જશે, અને તમારે કોઈ ટેક્સ ભરવો નહીં પડે!
એટલે કે, જો તમારો પગાર ₹12.75 લાખ કે તેથી ઓછો છે, તો તમારે ટેક્સ જ ભરવો નહીં!
કોને આ કરમુક્તિ (Tax Exemption) મળશે?
- આ ટેક્સ સિસ્ટમ માત્ર સેલરી કમાવનારા લોકો માટે નથી, પણ બિઝનેસમેન, દુકાનદાર અને ફ્રીલાન્સર્સ માટે પણ લાગુ છે.
- જો તમારી આવક ₹12 લાખ સુધી છે, તો તમારે આવકવેરો ભરવાની જરૂર નથી – ભલે તમે નોકરી કરો કે બિઝનેસ.
શું આ નવું ટેક્સ સ્ટ્રક્ચર તમારા માટે ફાયદાકારક છે?
- જો તમારું પગાર ₹12 લાખથી ઓછું છે → 100% ટેક્સ-ફ્રી!
- જો તમારું પગાર ₹12 – ₹16 લાખ વચ્ચે છે → જૂની ટેક્સ સિસ્ટમ કરતાં ઓછો ટેક્સ ભરવો પડશે.
- જો તમારું પગાર ₹16 લાખથી વધુ છે → હજુ પણ જૂના ટેક્સ કરતા ઓછો ટેક્સ ભરવો પડશે.
અંતિમ શબ્દ
સરકારની આ નવી ટેક્સ પોલિસી લોકો માટે ફાયદાકારક છે, ખાસ કરીને મધ્યમવર્ગ માટે.
12 લાખ સુધી ટેક્સ ફ્રી રાખવાથી નાના અને મધ્યમ આવકવાળા લોકોને રાહત મળશે, અને વધારે કમાતા લોકો માટે ટેક્સ ધીમે-ધીમે વધતો જશે જેથી નાણાકીય સંતુલન જળવાઈ રહે.
- આવક વધુ હોય, તો ટેક્સ વધુ હશે – પણ તે પણ ન્યાયસંગત અને સમજી શકાય તેવી રીતથી.
- ટેક્સ સ્લેબથી લોકોના ખિસ્સા પર ઓછી અસર પડશે અને અર્થવ્યવસ્થા પણ મજબૂત બનશે.
આર્ટિકલ તમને ઉપયોગી લાગ્યો? તમારા મિત્રોને પણ શેર કરો, જેથી તેઓ પણ ટેક્સની સમજૂતી મેળવી શકે!
ખૂબ સરસ